Δημοσιεύσεις

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.kathimerini.gr, 02/09/2023

“I have a dream”. Εμεινε στην ιστορία η επική ομιλία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στην Ουάσιγκτον 60 χρόνια πριν, στις 28 Αυγούστου 1963. Κειμήλιο της παγκόσμιας ιστορίας. Νέα στοιχεία για τη ζωή και την προσωπικότητα του μάρτυρα του κινήματος για την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων ήλθαν στη δημοσιότητα. Στέκομαι σε μία σύντομη φράση σκαλισμένη στον βορινό τοίχο του αναθηματικού μνημείου (Μemorial) στην Ουάσιγκτον. Συνδέεται άμεσα και με τις επιδιώξεις της επίσκεψης του υπουργού Εξωτερικών στην Αγκυρα στις 5 Σεπτεμβρίου. Continue reading

Χειμάρρα

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.kathimerini.gr, 20/08/2023

Αρχίζω µε το αυτονόητο. Η λέξη κράτος σημαίνει ισχύς, δύναμη. «Το ρηχό κράτος» είχε ως τίτλο εκτενές άρθρο μου που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου, στη σκιά της τραγωδίας των Τεμπών. Προτείνω σήμερα παραλλαγές του: ελλειμματικό, υπνωτισμένο ή απονευρωμένο. Χαρακτηριστικό του, η αδιαφορία ή η ανικανότητα πολλών κρατικών «υπευθύνων» και η διστακτικότητα της πολιτικής να κάνει τη βαθιά τομή, όπως σημειώνει η «Κ» στο κύριο άρθρο της περασμένης Κυριακής. Μήπως εξηγείται και από τη διαχρονική συμβίωση της πολιτικής με το κατ’ ευφημισμόν λεγόμενο «βαθύ κράτος»; Παρά τις μεταρρυθμίσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια, απογοητεύουν οι επιδόσεις του κράτους. Διαχρονικά προσαρμόζεται με το ύφος των εντεταλμένων στελεχών κυβερνητικών, υπηρεσιακών, αυτοδιοικητικών, συνδικαλιστικών. Continue reading

Δημοσιεύθηκε στην www.kathimerini.gr, 23/07/2023

Ετσι ξεκινάει η πρώτη εγγραφή στο μικρό και φθαρμένο από τον χρόνο σημειωματάριο που κρατούσε ο πατέρας σαν χρηστικό ημερολόγιο. Αλεξάνδρα χήρα Ιωάννου Μαλέα ή Μαλλιά, το γένος Κλεάνθη Νικολουλίδου και της Ευθαλίας Σαράφογλου, γεννηθείσα εν Κωνσταντινουπόλει. Εγγεγραμμένη στο Δημοτολόγιον του Δήμου Καλλιθέας υπ’ αύξοντα αριθμόν 539. Πρόσφυγας. Στο μονώροφο στις Τζιτζιφιές γνώρισα τη γιαγιά μου.<!–more>

Οικία: Τζιτζιφιές Ε΄, τετράγωνο 14, μονώροφο αρ. 50. Η απόφαση του παραχωρητηρίου του υπουργείου Εθνικής Πρόνοιας –έτσι λεγόταν η πράξη της διοικήσεως– είχε αριθμό πρωτοκόλλου 126698 και 17310/1939 και 52223/1941. Εξοφλήθη, συνεχίζει στο ημερολόγιο, εις Αγροτική Τράπεζαν της Ελλάδος, δραχμαί 19.320. Γραμμάτιον εξοφλήσεως της 17ης Δεκεμβρίου 1942. Το παραχωρητήριο ήρθε αργότερα. Σημαίνει ότι δόθηκε στους πρόσφυγες από την Πρόνοια, το πλήρωσαν όμως σε δόσεις και τους δόθηκε οριστικά με τίτλο ιδιοκτησίας όταν το εξόφλησαν. Με κεφαλαία γράμματα λόγω της μεγάλης για τον ίδιο σημασίας –ορφανό μοναχοπαίδι–, φέρει τον αριθμό 1495/1942, αριθμός πρωτοκόλλου 84720/1942. Ανάπηρος πολέμου στο Τεπελένι, τακτικός όμως στις υποχρεώσεις του έναντι του Δημοσίου. Μεταγραφή του μονώροφου εις το Υποθηκοφυλακείον Αθηνών, τόμος 1285, αριθμός 138. Εκδόθηκε το πιστοποιητικό, αριθμός 4698/273-1943.

Υπάρχει ένα μεγάλο κενό που δεν έχω καταφέρει να συμπληρώσω. Βάρος το έχω στη συνείδησή μου. Με περηφάνια ταυτίζομαι με τη στεμνιτσιώτικη γορτυνιακή καταγωγή μου από την πλευρά της μητέρας, ενώ αμέλησα να συνειδητοποιήσω την ταυτότητά μου από την πλευρά του πατέρα. Προ ετών αναζήτησα τις ρίζες του παππού Ιωάννη Μαλέα ή Μαλλιά –συζύγου της γιαγιάς Αλεξάνδρας– με καταγωγή από τη Μαρώνεια. Στρατιωτικού, κατά τη θολή διήγηση του ορφανού πατέρα. Αναζήτησα χωρίς αποτέλεσμα στοιχεία στη Μαρώνεια. Πρόσφατα ανανεώσαμε την προσπάθεια με την πολύτιμη βοήθεια της Διεύθυνσης Ιστορίας του Στρατού. Εψαξαν παντού. Χωρίς αποτέλεσμα. Ερωτήματα λοιπόν δίχως απαντήσεις.

Eκατό χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης στις 24 Ιουλίου 1923, συμφωνούμε όλοι ότι οι πρόσφυγες αποτέλεσαν τη μαγιά της αναγεννητικής πορείας της νέας Ελλάδος.

Παρότι η προσφυγιά, ο ξεριζωμός, ήταν η ριζωμένη εντύπωση που είχα από τη γιαγιά Αλεξάνδρα, άργησα να συνειδητοποιήσω πώς είχε συμβεί. Θυμάμαι από διηγήσεις της ότι είχε γεννηθεί μεν στην Κωνσταντινούπολη, μεγάλωσε όμως στην Οδησσό. Εύπορη, πλούσια θα μπορούσα να πω οικογένεια, είχε καπναποθήκες και διέπρεψε στο καπνεμπόριο. Μετά την επανάσταση των Μπολσεβίκων πρόλαβαν και πούλησαν την περιουσία τους. Εφυγαν από την Οδησσό με αρκετά χρήματα και εγκαταστάθηκαν στην Κωνσταντινούπολη. Υπάρχουν κενά. Σίγουρα η Αλεξάνδρα περιλαμβανόταν στην υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών της Συνθήκης της Λωζάννης.

Δεκαετία του ’50. Τζιτζιφιές, προσφυγικά. Το μονώροφο κτίσμα δεν ήταν σπίτι. Ηταν ένα δωμάτιο με δύο πόρτες. Μία μπροστά και η άλλη στην απέναντι πλευρά. Χώμα μπρος, χώμα πίσω. Απέναντι σε κάθε πλευρά του χωματοδιαδρόμου, εκατοντάδες άλλα καταλύματα. Χρώμα όπως το εννοούμε δεν υπήρχε. Παντού ένα καταθλιπτικό γκρι. Γκρι ο τοίχος, γκρι το τσιμεντένιο δάπεδο, από μωσαϊκό γκρι η κτιστή σκάφη, νιπτήρας και βρύση μαζί, υποκατάστατο κουζίνας. Ενα κρεμασμένο μεταλλικό φανάρι αντί ψυγείου. Κολλημένο στον τοίχο ένα μεταλλικό κρεβάτι. Εκεί έζησε η γιαγιά μου και μεγάλωσε ο πατέρας.

Σε ολόκληρη την Ελλάδα, σε ανάλογους συνοικισμούς προσφύγων έζησαν εκατοντάδες χιλιάδες ξεριζωμένοι. Το υποχρεωτικά και δραματικά μεταγγισμένο στην Ελλάδα νέο αίμα. Μια μετάγγιση με πολύ πόνο και δυστυχία που αποδείχθηκε εντούτοις ευεργετική. Σήμερα, εκατό χρόνια μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης στις 24 Ιουλίου 1923, συμφωνούμε όλοι ότι οι πρόσφυγες αποτέλεσαν τη μαγιά και τον καταλύτη της αναγεννητικής πορείας της νέας Ελλάδος.

Έντι Ράμα

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.kathimerini.gr, 10/06/2023

Έπαινος αξίζει στη διεύθυνση της «Κ». Με το κύρος της κρατά συνεχώς στην επικαιρότητα το πρόβλημα. Σήμερα αλλάζω ρόλο. Μπαίνω στη θέση ενός Aλβανού αξιωματούχου, του αρμοδίου για την Ελλάδα στα Τίρανα. Καταγράφει επιμελώς τις απορίες – ερωτήματά του:
Continue reading

Δημοσιεύθηκε στο https://www.amynanet.gr, Πέμπτη 08 Ιουνίου 2023

Στη φωτογραφία Επιλέγουμε -συνειδητά- την αναγραφή που υπάρχει στο Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη, Χειμάρρα (και όχι Χιμάρα), επειδή, ακριβώς, εκεί έχει μία ξεχωριστή σημασία.

Η Ελληνική Εθνική Μειονότητα στην Αλβανία, και ειδικά στη Χειμάρρα, είναι η μόνη συμπαγής ελληνική κοινότητα σε όμορη χώρα. Όταν λέμε Ελληνική Εθνική Μειονότητα, συμβολικά τουλάχιστον, εννοούμε, κυρίως, τη Χειμάρρα. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι σε δεύτερη μοίρα έρχονται οι Άγιοι Σαράντα, το Αργυρόκαστρο και η Δρόπολη. Continue reading

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.kathimerini.gr, 28/05/2023

River House, 350 Park Avenue και 51st. Srteet. Το επιβλητικό κτίριο στην καρδιά του Μανχάταν είναι η έδρα του ομίλου Kissinger-McLarty Associates. Η κορυφαία εταιρεία προώθησης συμφερόντων και δημοσίων σχέσεων δεν χρειάζεται συστάσεις. Eμβληματική σφραγίδα της ο Χένρι Κίσινγκερ. Ο εταίρος του McLarty ήταν προσωπάρχης του Λευκού Οίκου επί Κλίντον. Στο επίπεδο αυτό οι ιδεολογικές αποχρώσεις ξεθωριάζουν μπροστά στο προσδοκώμενο όφελος που στηρίζεται στην αρχή «ισχύς και κέρδος εν τη ενώσει». Continue reading

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.kathimerini.gr, Πέμπτη 25/05/2023

Εύχομαι να διαψευσθώ. Με τον σχηματισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης στην Αθήνα ο πρωθυπουργός της Αλβανίας κερδίζει χρόνο. Αξιολογεί την στάση της Ελλάδος ως διαχειρίσιμη. Δεν ανησυχεί. Με σημερινά δεδομένα δεν πρόκειται να αλλάξει την εκδικητική στάση του απέναντι στον εκλεγμένο Δήμαρχο Χειμάρρας Φρέντι Μπελέρη και στον Παντελή Κοκαβέση. Ας μην ξεχνάμε ούτε ένα λεπτό ότι κρατούνται σε Αλβανική φυλακή. Οι «ανθρωπιστικό λόγοι» είναι άγνωστοι. Continue reading

ximara

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.kathimerini.gr, Σάββατο 13/05/2023

Οι δημοτικές εκλογές στην Αλβανία είναι καταλύτης και ορόσημο για την Ελληνική Εθνική Μειονότητα. Η Αλβανία και επί του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Έντι Ράμα ακολουθεί την πρακτική των Ενβέρ Χότζα και Ραμίζ Αλία.

Δεν αναγνωρίζει τον Ελληνισμό της Χειμάρρας ως εθνική μειονότητα. Πάνω από τριάντα χρόνια έλλειψης σταθερού σχεδίου, συνέχειας, σταθερότητας και διακομματικής συνεννόησης είναι χαρακτηριστικό της πολιτικής μας. Η κατευναστική συμπεριφορά έχει πάντοτε τα αντίστροφα του επιδιωκομένου αποτελέσματα.

Πέραν της Ελληνικής Μειονότητας, ο διωγμός του υποψηφίου δημάρχου Φρέντι Μπελέρη –οργάνωσε και υποδέχθηκε τον πρωθυπουργό στη Χειμάρρα τον Δεκέμβριο– αποτελεί ένα ακόμη ράπισμα κατά των ευρωπαϊκών αξιών και κανόνων. Επίσης, καταστρατήγηση των προβλεπομένων από το Συμβούλιο της Ευρώπης και τον ΟΑΣΕ προτύπων και διαδικασιών για τη διεξαγωγή ελεύθερων και ανόθευτων εκλογών.

Αποτελεί επίσης ράπισμα κατά της Ελλάδος και της πολιτικής μας εδώ και πολλά χρόνια απέναντι στο βαθύ κράτος των Τιράνων και της εδώ και πολλά χρόνια στάσης μας απέναντι στον πρωθυπουργό της Αλβανίας, Έντι Ράμα.

Φαντάζεται κανείς στα γραφεία της κυβέρνησης και των πολιτικών κομμάτων στην Αθήνα πώς θα γίνουν την Κυριακή οι εκλογές στη Χειμάρρα; Κάτω από καθεστώς τρομοκρατίας και απειλών για τα μέλη της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας και δη τους υποψηφίους και ψηφοφόρους του Κόμματος Ένωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων;

Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα www.cnn.gr, Παρασκευή 12/05/2023

Η μαθηματική μέθοδος στατιστικής ανάλυσης επιτρέπει την πρόγνωση, επιβάλλει δε σαφείς ως προς τούτο προϋποθέσεις. Continue reading