Δημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα TheDailyPost.Gr, 09/03/2019
Η αναθεώρηση θεμελιωδών Αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας (π.Χ. Απόφαση Σ.Α. 1244 για Σερβία και Κόσοβο) για τα Βαλκάνια, καθώς και η πιθανή Συμφωνία για αλλαγή συνόρων με οδηγούν σε ένα συμπέρασμα: με ή χωρίς διεθνείς Συμφωνίες τα Δυτικά Βαλκάνια θα εξακολουθήσουν να χαρακτηρίζονται από αστάθεια.
Επιλογών, πολιτικών ακόμη και συνόρων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι σχέσεις του Κοσόβου με την Σερβία. Πριν μία δεκαετία περίπου το Κόσοβο αποσχίστηκε από την Σερβία και έγινε ανεξάρτητο κράτος. Δεν αναγνωρίστηκε από την Σερβία. Σήμερα μετά δέκα χρόνια δηλαδή, Βελιγράδι και Πρίστινα με την στήριξη των ΗΠΑ και σημαντικών παραγόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – αλλά και την σιωπηρή συμφωνία της Ρωσίας- δρομολογούν επισήμως ανταλλαγή εδαφών και επαναχάραξη συνόρων. Η συμφωνία είναι προ των πυλών.
Με τις έξη συνταγματικές τροπολογίες που επέβαλε στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας η Συμφωνία των Πρεσπών φθάνουμε αισίως το σύνολο των 36 στο σύνταγμα της γειτονικής μας χώρας σε διάστημα 28 ετών. Προβλέπω ότι δεν είναι οι τελευταίες. Οι συνταγματικές διευθετήσεις που επεβλήθησαν σύμφωνα με τη Συμφωνία της Αχρίδας τον Αύγουστο του 2001 στόχευαν στην διατήρηση της ενιαίας πολιτειακής δομής και στη διατήρηση της ενιαίας κυριαρχίας της γειτονικής μας χώρας.
Σημασία αναμφίβολα έχει να τακτοποιείς τα προβλήματα από το παρελθόν. Να κλείνεις και να λύνεις ζητήματα. Αναμφίβολα ο συμβιβασμός και η αρχή «κέρδη και για τους δύο»( WIN- WIN ) είναι μια καλή βάση οποιασδήποτε ορθολογικής συμφωνίας που δεν στηρίζεται στην κατίσχυση της δύναμης. Εξίσου σημαντικό όμως είναι να προβλέπεις την συμπεριφορά και τις μελλοντικές επιπτώσεις του σημερινού «δούναι κα λαβείν». Να λαμβάνεις υπόψη την όχι αόρατη ή αδύνατη μεταβολή και αναδιαμόρφωση συνθηκών, επιρροής , συσχετισμών δυνάμεων και συνδυασμού συμφερόντων γειτονικών μας χωρών με εξωβαλκανικούς παράγοντες σε βάθος μόλις 10 ή 20 χρόνων.
Πώς δηλαδή θεμελιώδη ταυτοτικά θέματα που στην πραγματικότητα ανοίγεις (αναγνώριση μακεδονική γλώσσας και εθνότητας/ιθαγένειας/υπηκοότητας) ενώ επιδιώκεις να κλείσεις άλλα μπορούν κάτω από νέες συνθήκες να σου δημιουργήσουν το νέο πρόβλημα.
Διαφωνώ ριζικά με όσους ισχυρίζονται ότι τα λεγόμενο ταυτοτικό Μακεδονικό ζήτημα διευθετήθηκε και διευκρινίστηκε με την Συμφωνία των Πρεσπών. Εκτιμώ ότι στην πράξη συμβαίνει το εντελώς αντίθετο. Για πρώτη φορά. Η Ελλάδα συνομολογεί με διεθνή μάλιστα Συνθήκη ζητήματα Μακεδονικής ταυτότητας. Τώρα είμαστε στην αφετηρία νέας εκκίνησης. Θυμίζω ότι ολόκληρη η Ευρώπη σήμερα δοκιμάζεται έχοντας στην κορυφή των εθνικών θεμάτων το λεγόμενο ταυτοτικό. Δοκιμάζονται οι αντοχές των πυλώνων της ,δηλαδή στην Γαλλία και στην Γερμανία του «πειθαρχημένου αναθεωρητισμού».
Οι αρχιτέκτονες των Πρεσπών θα έπρεπε μεταξύ πολλών άλλων ατελειών να προσέξουν περισσότερο και αυτή τη διάσταση.
