Το πολωτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο γίνεται, για μια ακόμη φορά στην Ελλάδα, η συζήτηση για το μέλλον μας, για το “Η Ελλάδα στην Ευρώπη“, καθώς και για το μέλλον της ίδιας της Ένωσης, χαρακτηρίζουν μια χώρα και ένα σύστημα που, ενώ προσπαθεί να βγει από την απαξίωση της κρίσης, εξακολουθεί να συμπεριφέρεται με παρωχημένους όρους.
- Δεν υπάρχει προοπτική έξω από την Ευρώπη
Ένα πράγμα πρέπει να είναι κατ’ ευφημισμό θέσφατο, μιας και προέρχεται από σωστές ή λάθος ανθρώπινες αποφάσεις: οποίο και αν είναι το αποτέλεσμα των εκλογών, από την επόμενη κιόλας ημέρα, οι Έλληνες και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας θα πρέπει από κοινού να αναζητήσουμε τις λύσεις που θα εγγυηθούν το μέλλον της Ελλάδας μέσα από την αναζωογόνηση, ανανέωση και θεσμικό εκσυγχρονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το πρόβλημα δεν είναι υπαρξιακό μόνο για την Ελλάδα. Είναι συνάμα υπαρξιακό και για την ίδια την Ένωση.
Και κάτι ακόμη. Η θεραπεία τόσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και για την Ελλάδα δεν είναι καθόλου Ελλάδα ή λιγότερη Ευρώπη. Δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή έξω από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα στην Ευρώπη είναι μονόδρομος.
Χρειαζόμαστε ταυτόχρονα περισσότερη και πιο δημοκρατική Ευρώπη η οποία θα δίνει σε κάθε ευρωπαίο πολίτη τουλάχιστον την ίδια σημασία με την αξία του ΕΥΡΩ. Χρειαζόμαστε μια δικαιότερη και πιο διαφανή Ευρώπη που θα στηρίζεται στις αξίες εκείνες που κάποτε με το κεφάλι ψηλά τις ονομάζαμε ευρωπαϊκό ουμανισμό. Δηλαδή, τη δικαιοσύνη, την αλληλεγγύη, την αλληλοπάθεια, και την ατομική και κοινωνική αξιοπρέπεια.
Θα ήθελα επίσης να περιλάβω και την ατομική ελευθερία με κίνδυνο να χαρακτηριστώ υπερβολικός. Είμαι όμως; Ο κορυφαίος σύγχρονος Έλληνας φιλόσοφος της πολιτικής και πολιτικός φιλόσοφος Κωνσταντίνος Τσάτσος στην “ΠΟΛΙΤΙΚΗ” ξεκαθαρίζει, ότι η πολιτική εξουσία έχει την υποχρέωση να εξασφαλίζει σε κάθε άτομο τη “κοινωνική του υπόσταση”. Να του παρέχει το “κοινωνικό του κύρος”, που είναι απαραίτητο για να μπορέσει να αναπτύξει τη δημιουργική του υπόσταση. “Η πολιτική εξουσία οφείλει να διανέμη και τούτο το αγαθό με κριτήριο τη μεγαλύτερη δημιουργικότητα του συνόλου αλλά και του ίδιου του ατόμου” ..”στοχάζεται ο Κωνσταντίνος Τσάτσος (ΠΟΛΙΤΙΚΗ, δεύτερη έκδοση, 1975, Εκδόσεις των Φίλων, σελίδα 221). Εκείνο όμως το σημείο το οποίο, κατεξοχήν, θα έπρεπε να έχει κατά νου η ελληνική και αναμφίβολα η ευρωπαϊκή πολιτική τάξη είναι η θεμελιώδης σημασία του δικαιώματος στην εργασία για την οποία ο Κων. Τσάτσος υπογραμμίζει ότι “…Η εργασία είναι χρέος και γι’ αυτό κάθε άτομο έχει και δικαίωμα να του προσφέρεται από τη πολιτεία η δυνατότητα να εκληρώση αυτό το χρέος. Έχει δικαίωμα να ζητήσει να εργασθεί και δη εκεί όπου μπορεί πληρέστερα να αναπτύξη τη δημιουργικότητα του κοινωνικού συνόλου” (ΠΟΛΙΤΙΚΗ, σελ. 223). Καταγράφει δε τη πεποίθηση του, αξιωματικό θεμέλιο μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής δημοκρατίας, ότι “η ελευθερία της εργασίας χαρακτηρίζεται σαν ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα της δημοκρατίας του δυτικού τύπου”.
- Επιστροφή στην ανθρωποκεντρική πολιτική
Πόσο αλήθεια συμβατές είναι οι αξιακές για το τρόπο λειτουργίας της δημοκρατίας στην Ευρώπη και στην Ελλάδα προσεγγίσεις αυτές με τις σημερινές πολιτικές που υπαγορεύονται στην Ευρώπη και άτεγκτα, άκομψα και σε μεγάλο δε βαθμό και αναποτελεσματικά εφαρμόζονται στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου; Ποιος είναι αλήθεια ο σύγχρονος ορισμός της πολιτικής που έχει επιλέξει να περιθωριοποιήσει τον άνθρωπο, από κατεξοχήν αντικείμενο και υποκείμενο της πολιτικής, σε άνεργο, υποαπασχολούμενο, περιστασιακά εργαζόμενο, επαίτη και απελπισμένο; Υπάρχει άραγε χώρος, νόημα και σκοπός για άλλη πολιτική πέραν της ανθρωποκεντρικής;
